Ιρλανδία, Ελλάδα και Πορτογαλία θα έπρεπε να κάνουν στάση πληρωμών

An article by GolemXIV, translated by a Thessaloniki member of the Debt Audit Committee:

Η Ιρλανδία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία θα έπρεπε να κηρύξουν στάση πληρωμών

Το πρόβλημα με την παραπάνω δήλωση είναι ότι με το που την κάνει κανείς, εμφανίζεται σωρεία υστερικών ‘κοτόπουλων’ αλαλάζουσα ‘’Μην ακούτε τον τρελό! Εάν το κάνετε αυτό θα πέσει ο ουρανός να σας πλακώσει. Όλες οι τράπεζες θα καούν, τα ΑΤΜ θα σταματήσουν να λειτουργούν, θα μας πάρουν τα σπίτια, και οι συντάξεις μας, ΩΙΜΕ! –όλες οι συντάξεις μας θα κατασχεθούν και θα λεηλατηθούν από μια στρατιά εξαγριωμένων και εκδικητικών ομολογιούχων και εμείς ποτέ στον αιώνα τον άπαντα δε θα μπορέσουμε να ξαναδανειστούμε χρήματα από την αγορά ομολόγων μέχρι το τέλος του Σύμπαντος κι ακόμα παραπέρα.’’

Έτσι, πριν καταφθάσουν, θέλω να πω ότι ο ουρανός δε θα πέσει από τον θόλο του. Για την ακρίβεια, υπάρχει ολόκληρη προϊστορία κρατικών στάσεων πληρωμών και αναδιάρθρωσης χρεών και υπάρχουν αναγνωρισμένες και δοκιμασμένες μέθοδοι για να γίνει αυτό. Οι χώρες που έχουν περάσει από τέτοιες διαδικασίες, το Μεξικό, η Αργεντινή, η Ρωσία, η Ινδία, το Εκουαδόρ, για να αναφέρουμε μόνο μερικές, συνεχίζουν να υφίστανται, έχουν δυνατότητα δανεισμού στις αγορές ομολόγων, και γενικότερα ο ουρανός δεν έπεσε στα κεφάλια τους, ούτε στα δικά μας.

Κατά κάποιο τρόπο η φράση ‘στάση πληρωμών’ κατέληξε να έχει για τα κράτη την ίδια σημασία όπως η λέξη αυτοκτονία για τους ανθρώπους: τελειωτική και ανήθικη εξ αιτίας της δυστυχίας που προκαλεί σε αυτούς που μένουν πίσω. Πρέπει να σταματήσουμε να ακούμε και να πιστεύουμε αυτούς που συντάσσονται με αυτή την άποψη. Το κάνουν γιατί τους ωφελεί εμείς να φοβόμαστε την στάση πληρωμών.

Η Ελλάδα μπορεί, και κατά την άποψη μου, θα έπρεπε, και μάλιστα όσο το νωρίτερο, να προβεί σε στάση πληρωμών για τον λόγο ότι εκεί θα καταλήξει έτσι κι αλλιώς. Η αγορά ομολόγων το γνωρίζει αυτό. Έχει σχεδόν ειπωθεί ξεκάθαρα στον νέο-δημιουργηθέντα Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ΕΜΣ). Ο ΕΜΣ ήταν το προϊόν των Γαλλο-Γερμανικών διαπραγματεύσεων για το πώς θα επαυξηθεί το ΕΤΧΣ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) σε κάτι περισσότερο πιστευτό και μακροπρόθεσμο. Αλλά στον ΕΜΣ υπάρχει η ρητή συμφωνία, για την οποία επέμενε η Γερμανία, ότι για ομόλογα μετά το 2013, οι ομολογιούχοι θα πρέπει να αναλαμβάνουν μερίδιο και στις πιθανές ζημίες των εν λόγω ομολόγων. Το οποίο έχει οδηγήσει στην προσδοκία ότι το 2013 θα σηματοδοτήσει τη στιγμή που θα γίνει αποδεκτό ότι οι Κάτοχοι Ομολόγων γενικότερα θα αρχίσουν να αναλαμβάνουν και ζημίες και ότι αυτό θα μπορεί να έχει και αναδρομική ισχύ. Τίποτα από αυτά δεν εμπεριέχεται στο ΕΜΣ αλλά είναι ευρέως αναμενόμενα. Και αν αυτά τα αναμενόμενα πράγματα ίσχυαν, τότε η Ελλάδα θα ήταν ‘ελεύθερη’, ίσως ακόμη και να ενθαρρυνόταν, να αναδιαρθρώσει τα χρέη της αναγκάζοντας τους κατόχους των ομολόγων να αναλάβουν μέρος των απωλειών που τους αναλογούν.

Έτσι, η στάση πληρωμών βρίσκεται ήδη στο τραπέζι, απλά έχει ένα λεπτό πανί απαλά ριγμένο πάνω της για την ώρα. Επειδή ακριβώς υπάρχει ήδη πάνω στο τραπέζι, κατά κάποιον τρόπο, η αγορά ομολόγων το αξιολογεί και αυτό βοηθάει να ανεβεί το κόστος δανεισμού ΣΗΜΕΡΑ για την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Έτσι, θα ήταν απλά πολύ καλύτερα για τους Έλληνες και τους Ιρλανδούς και ίσως και για τους Πορτογάλους, αλλά και για την ευρύτερη αγορά Ομολόγων αν απλώς όλα παίρναν το δρόμο τους. Βέβαια, αυτό δεν θα ήταν σίγουρα καλό για την Γερμανία και τη Γαλλία και αυτό είναι το θέμα.

Η Γερμανία και η Γαλλία προσπαθούν να αναβάλλουν τη στιγμή που οι τράπεζές τους θα αναγκαστούν να έρθουν αντιμέτωπες με περισσότερες απώλειες. Θα προτιμούσαν να είχαν λίγα ακόμα χρόνια στη διάθεσή τους ώστε να μπορέσουν οι τράπεζές τους να μαζέψουν περισσότερα κεφάλαια, να βγάλουν παραπάνω χρήματα, ή ..κάτι τέλος πάντων. Και βέβαια η αναβολή αυτή τους συμφέρει πολύ. Εν τω μεταξύ, δεν είναι οι δικοί τους λαοί που υποφέρουν. Είναι οι Ιρλανδοί, οι Έλληνες, και οι Πορτογάλοι.

Θα ήταν πολύ, πολύ καλύτερα για τους λαούς της Ιρλανδίας και της Ελλάδας να προβούν σε στάση πληρωμών γιατί έχουν ήδη μπει σε μια τερματική διαδικασία καθοδικής πορείας. Την πορεία αυτή το τελευταίο κράτος που την ακολούθησε ήταν η Ζάμπια. Η Ζάμπια οδηγήθηκε, κυρίως μετά από πιέσεις του ΔΝΤ, με μια οικονομική ξιφολόγχη στην πλάτη, σε έναν δρόμο αυστηρότατων περικοπών λιτότητας που ακρωτηρίαζαν τον λαό, και προσπαθούσαν να εξυπηρετήσουν ένα χρέος που διογκωνόταν με ρυθμούς πολύ πιο γρήγορους από την αποπληρωμή του. Η χώρα εξαναγκάστηκε να βουλιάζει όλο και βαθύτερα στο χρέος, το ακριβώς αντίθετο δηλαδή από το να το ξεφορτωθεί. Το ΔΝΤ ούτε ενδιαφερόταν ούτε επέτρεπε καμία απόκλιση. Στο τέλος οι δικτάτορες του ΔΝΤ προκάλεσαν την κατάρρευση της οικονομικής απόδοσης της Ζάμπια κατά 30% και αντί αυτό να βοηθήσει στην επίλυση του χρέους, οδήγησε στον διπλασιασμό του χρέους ως επιβάρυνση του ΑΕΠ στο 150%.

Το ΔΝΤ δεν έμαθε τίποτα από αυτό. Είναι πνευματικά και ιδεολογικά ετοιμοθάνατο, αλλά δυστυχώς εξακολουθεί να είναι πολύ ισχυρό.

ΑΡΑ… Ιρλανδία, Ελλάδα και ίσως και Πορτογαλία θα έπρεπε να κηρύξουν στάση πληρωμών. Οι ερωτήσεις λοιπόν είναι : Πότε, ποιος αποφασίζει κατά πόσο, και τι γίνεται μετά;

Πρόσφατα ξεκίνησε εκστρατεία στην Ελλάδα, και τώρα και στην Ιρλανδία, για αυτό που αποκαλείται Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου (ΕΛΕ) (www.elegr.gr) Η ιδέα είναι απλή και έχει νομικό προηγούμενο. Το έθνος που αποφασίζει να αναδιαρθρώσει το χρέος του δημιουργεί μια Επιτροπή Χρέους. Μια τέτοια επιτροπή αποτελείται συνήθως από ειδικούς σε θέματα χρέους, ομολογιακών συμβάσεων και Swap, εγκληματολογικούς λογιστές, προεξέχοντες δημοσίους υπαλλήλους, μέλη διαφόρων κοινωνικών οργανώσεων (Φιλανθρωπικά Ιδρύματα κτλ) ενδιαφερόμενες ΜΚΟ, και αντιπροσώπους Εργατικών Ενώσεων και σωματείων καθώς και οργανώσεις εργοδοτών. Οι εν λόγω Επιτροπές πρέπει να βασίζονται σε εθνικό επίπεδο με ποικίλες ρίζες στην ευρύτερη κοινωνία. Η ευρεία εκπροσώπηση είναι απαραίτητη για να αποτραπεί το να γίνει αυτή η επιτροπή εργαλείο κάποιας συγκεκριμένης ομάδας.  

Ο σκοπός της Επιτροπής είναι αρχικά να ανακαλύψει ποιος χρωστάει τι σε ποιον. Ποιο χρέος είναι ιδιωτικό, ποιο κρατικό και στην κάθε περίπτωση για ποιο λόγο δημιουργήθηκε. Θα θέλατε να γνωρίζετε τι κομμάτι του χρέους έχει αγοραστεί από την Τράπεζα της Αγγλίας, ή την FED ή την Τράπεζα της Ιρλανδίας; Εγώ θα το’ θελα. Ή για ποια χρέη παρέχουμε εγγυήσεις; Εγώ θα’ θελα, ειδικά αν λάβω υπόψη ότι καλούμαι προσωπικά να το πληρώσω μέσα από τους φόρους μου.

Η επόμενη δουλειά της Επιτροπής είναι να διαπιστώσει αν κάποιο από το χρέος είναι Απεχθές, Παράνομο, ή Μη Βιώσιμο. Το καθένα από αυτά έχει νομική υπόσταση και νομικό προηγούμενο, και είναι αρκετό για να στείλει ένα κρύο ρίγος στις αίθουσες συνεδριάσεων των τραπεζών και των δικηγόρων τους. Γιατί ήδη γνωρίζουμε, από ένα μικρό παλιρροϊκό κύμα υποθέσεων που εκκρεμούν στις ΗΠΑ μόνο, ότι απάτη υπήρξε. Σε μεγάλο βαθμό. Για πολλές υποθέσεις έχουν ήδη γίνει συμβιβασμοί εκτός δικαστηρίου. Καιρός να κλείσουμε την πόρτα στους εξωδικαστικούς συμβιβασμούς και να τραβήξουμε τους κακοποιούς στη δημόσια βήμα. Να επιτεθούμε στους τραπεζίτες; Αυτοί που εμπλέκονται σε απάτη είναι εγκληματίες. Θα επιτεθούμε στους εγκληματίες; - Να’στε σίγουροι.

Απεχθές χρέος είναι το χρέος που ελήφθη από προηγούμενη κυβέρνηση που κατά κανένα τρόπο δεν ήταν υπέρ των συμφερόντων των πολιτών ή του έθνους και το οποίο ο λαός, κάτω από νέα κυβέρνηση δε θα πρέπει να κληθεί να πληρώσει. Οι ΗΠΑ σκέφτονταν να χρησιμοποιήσουν την ιδέα του απεχθούς χρέους για την εκκαθάριση των χρεών του Σαντάμ στο Ιράκ. Στο τέλος, όταν κατάλαβαν ότι αυτό θα άνοιγε τους ασκούς του Αιόλου για ‘λαούς’ που ήταν ακόμα στη λίστα των φίλων τους, αναθεώρησαν.

Παράνομα θεωρούνται τα χρέη τα οποία όταν λήφθηκαν ήταν καταφανέστατα σε αντίθεση με την ευημερία και το συμφέρον του λαού. Για παράδειγμα, η διάσωση της Anglo Irish Bank, όπου ο Ιρλανδικός λαός δεν είχε ούτε καταθέσεις ούτε συμφέρον, θα θεωρούνταν πιθανότατα παράνομη.

Παράνομα είναι τα χρέη όπου ενυπάρχει απάτη σχετικά με την πώληση και την αγορά του χρέους. Αυτό θα μπορούσε να είναι δόλιες, αθέμιτες πωλήσεις, μη καθιστώντας σαφείς τους κινδύνους ή τις υποχρεώσεις κλπ. Πολλές τέτοιες υποθέσεις εκκρεμούν εναντίον μεγάλων τραπεζών επί του παρόντος τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ.

Και το πιο αμφιλεγόμενο, το Μη Βιώσιμο χρέος, είναι το χρέος που το αναλάβανε νόμιμα, από νόμιμη κυβέρνηση, αλλά η αποπληρωμή του θα προκαλούσε μεγάλες βλάβες στις ζωές των πολιτών του έθνους που ποτέ δεν αναμίχθηκαν στην ανάληψη του χρέους. Ένα τέτοιο παράδειγμα θα αποτελούσε η διάσωση τραπεζών με δημόσιο χρήμα οι οποίες είχαν δημιουργήσει επισφαλή δάνεια με κάποιους ανθρώπους αλλά όχι με όλους. Τέτοια χρέη ακρωτηριάζουν τις ζωές των ανθρώπων που δεν είχαν καμία ανάμειξη με τη φούσκα των δανείων και των ακινήτων, αλλά των οποίων οι φόροι και οι οικονομίες λεηλατούνται για να διασώσουν αυτούς που είχαν και τις τράπεζες που τους ενθάρρυναν.

Μπορεί μια τέτοια Επιτροπή όντως να λειτουργήσει στην πράξη; Έγινε ήδη μια φορά στο Εκουαδόρ. Ο λαός του Ισημερινού, είχε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Ο νικητής κέρδισε πάνω στην πλατφόρμα αναδιάρθρωσης του χρέους. Σύστησε την Επιτροπή. Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι μεγάλο ποσοστό του χρέους ήταν Παράνομο και Ανήθικο και η κυβέρνηση δήλωσε κατηγορηματικά ότι ΔΕΝ πρόκειται να το πληρώσει. Η τιμή των ομολόγων της κατέρρευσε. Όταν το χρέος έφτασε να συναλλάσσεται με τιμή λίγων σεντς του δολαρίου, η κυβέρνηση το αγόρασε όλο πίσω. Που σημαίνει ότι πλήρωσε όσους είχαν στα χέρια τους το χρέος μόνο μερικά σεντς για κάθε δολάριο.

Και τι έγινε μετά; Σίγουρα ο ουρανός έπεσε και τους πλάκωσε, και το Εκουαδόρ δεν είχε ποτέ ξανά τη δυνατότητα να δανειστεί ξανά! Λοιπόν, στην πραγματικότητα δεν έγινε τίποτα τέτοιο. Βλέπετε, δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία ότι τα έθνη εγκλωβίζονται ή αποκλείονται από την αγορά ομολόγων μετά την κήρυξη στάσης πληρωμών. Υπάρχει μια σύντομη περίοδος ύφεσης και μετά μια αρκετά γρήγορη επαναφορά σε επιτόκια που είναι σύμφωνα με τις ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ προοπτικές της χώρας. Σίγουρα, η χώρα αθέτησε τις υποσχέσεις πληρωμών και μερικοί παίχτες στην αγορά ομολόγων έχασαν χρήματα. Αλλά όχι όλοι. Και αυτοί που δεν είχαν ζημίες είναι πιθανό απλά να είπαν ‘χαίρομαι που συνέβη σ’ αυτούς και όχι σε μένα αλλά τώρα ας μιλήσουμε για δουλειές, εντάξει;’ Είναι γεγονός ότι όταν μια χώρα απαλλάσσεται από τα υπερβολικά χρέη, και κατά συνέπεια είναι σε πολύ καλύτερη θέση να τα πάει καλύτερα στο μέλλον, αποτελεί μια πολύ καλύτερη προοπτική για δανεισμό. Η αγορά δεν είναι μονολιθική και δεν έχει πίστη σε τίποτα. Σκεφτείτε την Αγορά Ομολόγων σα μια γυάλα γεμάτη με εξαιρετικά άπληστα χρυσόψαρα. Έχουν πολύ ‘μικρή’ μνήμη και πολύ ‘μεγάλη’ απληστία. Κολυμπούν πάνω κάτω κοιτώντας μονάχα μπροστά και ξεχνώντας τι έγινε μόλις πέντε λεπτά πριν. Goldfish Sachs.

Το Εκουαδόρ δεν πλήρωσε το χρέος του και μέσα σε λίγα μόλις χρόνια ήταν πάλι στην αγορά πουλώντας χρέος. Το επιτόκιο δεν ήταν απαγορευτικό αλλά σε συμφωνία με τις πραγματικές οικονομικές προοπτικές της χώρας, που ήταν βελτιωμένες λόγω του ότι είχε απαλλαγεί από μεγάλο ποσοστό του παλιού χρέους. Ελλάδα και Ιρλανδία καλά θα έκαναν να το λάβουν υπόψη τους αυτό.

Φυσικά θα υπάρξει μαζική αντίσταση από το ΔΝΤ, την ΕΕ και την ΕΚΤ, την Γερμανία εκ μέρους των τραπεζών της και την Γαλλία εκ μέρους των δικών της. Αλλά ξέρετε κάτι; Μια κυβέρνηση υποτίθεται ότι πρέπει να βάζει τα συμφέροντα του λαού της ΠΙΟ ΠΑΝΩ από εκείνα των τραπεζών, των τραπεζιτών και των κατόχων των Ομολόγων.

Τι γίνεται με τις συντάξεις; Οι συντάξεις θα τα πάνε χειρότερα αν οι Οικονομίες μας μείνουν στάσιμες για μια δεκαετία προσπαθώντας να εξοφλήσουν χρέη που δεν μπορούν να πληρώσουν, από ότι αν χρειαστεί να δεχτούν μια μεγάλη απώλεια τώρα, και να βρεθούν ΜΕΤΑ σε μια πολύ καλύτερη οικονομικά θέση για να πάνε μπροστά. Έτσι θα σκεφτεί και η αγορά ομολόγων. Όπως προαναφέρθηκε, οι ίδιοι οι παίχτες στη αγορά ομολόγων θα κοιτάξουν μπροστά και όχι πίσω και θα διαπιστώσουν απλώς ότι το έθνος που είχε αθετήσει τις πληρωμές τώρα βρίσκεται σε καλύτερη μοίρα ώστε να δημιουργήσει κέρδος για όλους. Είναι η ανάπτυξη που θα συντηρήσει τις συντάξεις, ΟΧΙ η αποπληρωμή των παλιών χρεών. Δεν μπορείς και δεν γίνεται να έχεις ανάπτυξη αν η οικονομία σου είναι επιβαρυμένη με την πληρωμή υπέρογκων χρεών. Αυτή είναι η θέση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα και ρίξτε μια ματιά στο πως κάθε έθνος μειώνει τις εκτιμήσεις του για ανάπτυξη. Η Πορτογαλία μόλις αναθεώρησε την ήδη αρνητική εκτίμησή της σε ακόμη πιο αρνητική. Κάπου εκεί μέσα υπάρχει ένας υπαινιγμός.

Και τέλος, η επίμαχη έννοια του να δηλώνεις ένα νομιμότατο χρέος ως ‘Μη Βιώσιμο’. Σίγουρα, αυτή είναι μια φιλανθρωπική, ημι-σοσιαλιστική ιδέα εμπνευσμένη από κάποια μεγάλα κεφάλια της οικονομίας! Στην πραγματικότητα, αυτό που λέει είναι ότι όπως υπάρχουν νόμοι ενάντια της τοκογλυφίας για τους πολίτες το ίδιο θα πρέπει να ισχύει και για τα κράτη. Ένα έθνος, είναι πιθανό, λόγω απληστίας, βλακείας, ή κακών συμβουλών από τραπεζίτες σχετικά με το πώς οι τιμές ‘’δε πρόκειται ποτέ να πέσουν’’ ή πως ‘’είναι αλλιώς αυτή τη φορά’’ να χρεωθεί και να μην μπορεί να πληρώσει τις οφειλές του. Οι εταιρείες στις οποίες συμβαίνει αυτό κηρύσσουν πτώχευση όλη την ώρα. Και κανείς δεν εκπλήσσεται ούτε το θεωρούμε σαν κάτι το τρομερό.

Τα έθνη δεν βουλιάζουν σε μη – υποστηρίξιμα χρέη από μόνα τους. Θα πρέπει να τα βοηθούν οι τράπεζες και οι κάτοχοι των ομολόγων. Σύμφωνα με την βασική θεωρία και νομική πρακτική που αφορά τις δανειοδοτήσεις, είναι καθήκον του δανειστή να επιβλέπει τον δανειζόμενο και να διασφαλίζει ότι δεν αναλαμβάνει πολύ μεγάλο χρέος. Οι δανειστές της Ευρώπης ποτέ δεν ενδιαφέρθηκαν για αυτό. Ο αγοραστής θα πρέπει να προσέχει - Caveat emptor. Μη νομίζει κανείς ότι μπορείς να δανείζεις και να ξαναδανείζεις και μετά να λες στον δανειστή σου ότι φταίει γιατί ανέλαβε υπερβολικό χρέος. Ναι, το έκανε. Αλλά, είναι επίσης αλήθεια ότι τον βοήθησε κι ο δανειστής. Το λάθος είναι και των δύο. Άρα τις συνέπειες θα πρέπει να τις υποστούν από κοινού.

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με αυτό το θέμα και να έρθετε σε επαφή με αυτούς που ασχολούνται με τις Επιτροπές Χρέους στην Ελλάδα και την Ιρλανδία εδώ


http://golemxiv-credo.blogspot.com/2011/03/ireland-greece-and-portugal-should.html




Whistleblower.IRL@gmail.com